Kullanıcıların konumlarını izleyen akıllı saatlerden, ‘işitme mesafesindeki’ herkesin ses ve videosunu toplayan yapay zeka sohbet robotlarına kadar. İşte çocuklarını gözetleyen teknolojik cihazlar ve zararları.
Kullanıcıların konumlarını izleyen ve gizlice konuşmalarını dinleyen, çocuklara yönelik popüler bir akıllı saat, şimdiye kadarki ‘en tüyler ürpertici’ teknolojik cihazlardan biri olarak etiketlendi.
170 euro değerindeki Angel Watch, ebeveynlerin çocuklarını ‘bulmasına ve takip etmesine’ olanak tanıyan ‘çocuklar için güvenli giyilebilir cep telefonu’ olarak Avrupa’da bazı ülkelerde satışa çıkmıştı.
Ancak Mozilla Vakfı, cihazın ‘ne pahasına olursa olsun’ satın alınmaması konusunda uyardı, çünkü cihazın büyük miktarda hassas veri toplamasına rağmen bir gizlilik politikası bile yok.
Gizlilik uzmanları, konu kullanıcı verilerinin silinmesi olduğunda çocuklara yönelik akıllı oyuncak ve uygulamaların ‘sınıfının en kötüsü’ olduğunu ortaya çıkardı.
Yapay zeka robotlarına da dikkat
Vurgulanan bir diğer ürün ise, sosyal becerileri öğrenmelerine yardımcı olmak için yerleşik bir sohbet robotu kullanarak çocuklarla konuşmak üzere tasarlanan Moxie adlı yapay zeka robotuydu.
Araştırmacılar, 1.200 euro değerindeki robotun, “işitme mesafesindeki” herkesten büyük miktarda ses ve video topladığını ve bu “konuşmaları” Google ve ChatGPT geliştiricisi OpenAI ile paylaştığını buldu.
Ayrıca oyuncağın yalnızca veri toplama etkinleştirildiğinde çalıştığı ve bu verilerin daha sonra üçüncü taraf şirketler tarafından diğer yapay zeka modellerini eğitmek için kullanılabileceği tespit edildi.
Mozilla’nın yıllık gizlilik raporunda, yapay zeka destekli oyuncakların çocukları gözetlediğine vurgu yapıldı.
Kılavuzda, çocukların çevrimiçi gizlilik yasasını ihlal ettiği iddiasıyla hem Microsoft hem de Amazon’un bu yıl ABD’de on milyonlarca dolar para cezasına çarptırıldığı hatırlatıldı.
Piyasadaki en yeni 150 teknolojik cihazı inceleyen rapor, birçoğunun “gizlilik konusunda her zamankinden daha kötü” olduğunu ve çocuk cihazlarının “en kötü suçlular” arasında yer aldığını ortaya çıkardı.
‘Satın alabileceğiniz en iyi çocuk akıllı saatlerinden biri’ olarak ilan edilen Angel Watch, 2019 yılında İsviçreli girişimci Alexander Clavel tarafından piyasaya sürüldü.
Cihaz, görüntülü arama ve sağlık takibi gibi yetişkin akıllı saatlerine benzer işlevlere sahip, ancak çocukların sosyal medyaya girmelerine veya internette gezinmelerine izin vermiyor.
Saat, aynı zamanda ebeveynlerin çocuklarına göz kulak olmalarına, onların yaptıklarını ‘gizli bir şekilde’ dinlemelerine ve konum takibi yapmalarına olanak tanıyor.
Ancak Mozilla, ürünün web sitesinin muazzam miktarda çok kişisel bilgi topladığını kabul etmesine rağmen herhangi bir gizlilik politikasının olmadığını söylüyor.
Araştırmacılar, bu nedenle şirketin tüm bu verilerle tam olarak ne yaptığının, kimlerle paylaşıldığının, nasıl korunduğunun ve gizlilik politikası olmadığı için nasıl silineceğinin bilinmediğini söylüyor.
Mozilla, gizlilik politikası hakkında bilgi almak için şirketle ‘birden çok kez’ e-posta yoluyla iletişime geçmeye çalıştığını ancak hiçbir yanıt alamadığını söyledi.
Güvenlik uzmanları uyarıyor
Mozilla güvenlik uzmanları, konuyla ilgili yaptıkları açıklamada şunları söyledi:
“Bütün bunlar göz önüne alındığında, ne pahasına olursa olsun çocuklara ve korunmasız kişilere yönelik bu akıllı saati satın almamaları konusunda insanları ciddi şekilde uyarmamız gerekiyor, çünkü size onların gizlilik ve güvenlik politikaları hakkında hiçbir şey söyleyemiyoruz.
‘GPS izleme özelliğine sahip, bir kamera ve mikrofon aracılığıyla ‘ses ve videoyu gizlice izlemek’ için kullanılabileceğini söyleyen, hücresel ve görüntülü arama olanağı sunan ve kalp atış hızı ve sıcaklık gibi vücutla ilgili bilgileri izleyen bir cihazın gizlilik politikası olmamasından endişe duyuyoruz.”
